Kazimierz Wyka - życie i twórczość

Był synem właściciela niewielkiego tartaku. Studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim (1928–1932), m.in. pod kierunkiem Ignacego Chrzanowskiego, Stefana Kołaczkowskiego i Kazimierza Nitscha. W latach 30. XX w. był jednym z najważniejszych krytyków literackich młodego pokolenia. W 1934 został asystentem w Seminarium Historii Literatury Polskiej UJ. w 1937 doktoryzował się na podstawie rozprawy „Studia nad programem Młodej Polski”. Po wybuchu II wojny ponownie zamieszkał w Krzeszowicach i przebywał tam do 1945. W czasie okupacji niemieckiej współpracował z polityczno-wojskową katolicką organizacją podziemną Unia. Działał w konspiracyjnym życiu literackim. Opublikował m.in. w podziemnym „Miesięczniku Literackim” List do Jana Bugaja (1943), poświęcony wierszom K. K. Baczyńskiego.

Po studiach pracował na tej uczelni jako asystent; po wojnie habilitował się (1946), a od 1948 był profesorem. Seminarium literackie Kazimierza Wyki stało się zalążkiem tzw. krakowskiej szkoły krytyki. W latach 1963–1965 pełnił funkcję prorektora Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1945–1950 był redaktorem naczelnym miesięcznika literackiego „Twórczość”.

W 1948 współtworzył Instytut Badań Literackich, na którego czele stał w latach 1953–1970. Pełnił mandat poselski w Sejmie PRL I kadencji (1952–1956).

W 1952 r. został członkiem korespondentem, a w 1961 r. członkiem rzeczywistym PAN.

Sygnatariusz Listu 34, krytykującego cenzurę w PRL; następnie wycofał swój podpis; jego nazwisko znalazło się też pod listem zbiorowym do The Times, zawierającym stwierdzenie, że w Polsce nie było represji i dyskredytującym Radio Wolna Europa.

W swych analizach literackich zajmował się szczególnie romantyzmem i Młodą Polską. Fascynowała go twórczość Stanisława Brzozowskiego. Był wnikliwym krytykiem współczesnej poezji polskiej, pisał m.in. o T. Różewiczu, Cz. Miłoszu, J. Harasymowiczu i A. Wacie.

Zmarł 19 stycznia 1975 w Krakowie. Został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Salwatorskim (kwatera SC3-1-25)[5]. Obok niego pochowana została żona Jadwiga (1904–1988).

Córką jest literaturoznawczyni i krytyczka literatury Marta Wyka (ur. 1938).

Dzieła:

• Pogranicze powieści, Kraków 1948, 1974, 1989
• Cyprian Norwid, poeta i sztukmistrz, Kraków 1948
• Legenda i prawda „Wesela”, Warszawa 1950
• „Teka Stańczyka” na tle historii Galicji w latach 1849–1869, Wrocław 1951
• Matejko i Słowacki, Warszawa 1953
• O formie prawdziwej „Pana Tadeusza”, Warszawa 1955
• Szkice literackie i artystyczne, t. 1–2, Kraków 1956
• Życie na niby. Szkice z lat 1939–1945, Warszawa 1957, 1959, 1985, 2010
• Rzecz wyobraźni, Warszawa 1959, 1977
• Modernizm polski, Kraków 1959, 1968
• Duch poetów podsłuchane. Pastisze, Kraków 1959, 1962
• Krzysztof Baczyński 1921–1944, Kraków 1961
• Makowski, Kraków 1963, 1973
• Podróż do krainy nieprawdopodobieństwa, Kraków 1964
• Łowy na kryteria, Warszawa 1965
• Stara szuflada, Kraków 1967, wydanie 2, znacznie poszerzone w 2000
• Norwid w Krakowie, Kraków 1967
• Aleksander Fredro, Warszawa 1968, 1986
• O potrzebie historii literatury. Szkice polonistyczne z lat 1944–1967, Warszawa 1969
• Wędrówki po tematach, t. 1–3, Kraków 1971
• Thanatos i Polska, czyli o Jacku Malczewskim, Kraków 1971
• Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny (współautor), Warszawa 1985
• Pokolenia literackie, Kraków 1977, 1989
• Młoda Polska, t. 1–2, Kraków 1977, 1987
• Różewicz parokrotnie, Warszawa 1977
• Nowe i dawne wędrówki po tematach, Warszawa 1978
• Opowiadania, Kraków 1978
• Reymont, czyli Ucieczka do życia, Warszawa 1979
• Odeszli, Warszawa 1983
• List do Jana Bugaja. Droga do Baczyńskiego, Warszawa 1986
• Cyprian Norwid, Kraków 1989
• Baczyński i Różewicz, Kraków 1994
• Wyznania uduszonego, Kraków 1995
• Wśród poetów, Kraków 2000
• Tylnym pomostem. Felietony zebrane, Kraków 2010

Źrodło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Wyka